Deze mensen zijn echt parels

Lineke de Waard is mantelzorger van haar man Theo. Hij woont ongeveer 15 jaar op Het Zonnehuis in Doorn op de afdeling somatiek. Theo is al 30 jaar ziek. Dertig jaar geleden kreeg hij een hersenbloeding. De artsen gaven hem nog een jaar. Maar Theo leeft nog steeds.

Lineke: “Theo doet het nog steeds heel goed. Hij is altijd vrolijk en opgeruimd. Dat stimuleert mij ook om langs te gaan. Maar al zou dat niet zo zijn, dan zou ik het nog gedaan hebben. We waren pas drie maanden getrouwd toen dit gebeurde. Ik had ‘ja’ tegen hem gezegd, maar anders had ik het ook gedaan. Ik vind het zo belangrijk om een stukje bij te dragen voor de mensen, want ze mogen er zijn. Ze zijn nog heel erg veel waard. Deze mensen zijn echt parels. Ze kunnen een heel groot voorbeeld voor andere mensen zijn.

Ik vind het ook leuk om wat voor andere mensen te doen. Een kopje thee, een keer iemand in de stoel helpen of erbij gaan zitten als ze verdrietig zijn. Soms zeggen ze niks, maar ik weet dat ze er blij mee zijn. En je hoeft niet altijd iets terug te krijgen om iets te doen.”

Helpen
“Jaarlijks ga ik altijd één keer een weekje op vakantie. In het verleden ben ik wel vaker weggeweest. Maar ik ben geen vakantiemens. Ik word ook altijd onrustig als ik niet hierheen kan. Ook pas ik één keer per week op de kleinkinderen. De andere dagen kom ik meestal ’s middags bij Theo. Dan help ik mijn man uit bed en dan haal ik even koffie. Vervolgens maak ik wat fruit schoon, ook voor de mensen die er zitten. En dan komt het eten en dan help ik hem ook een beetje met eten, want dat gaat een beetje moeilijk. Dan stimuleer ik hem meer om te eten. Er zijn ook andere mensen die niet goed kunnen eten. Dan ga ik er even bij zitten en die help ik dan ook. Ik dek weleens een tafel en ik maak de tafel schoon. Of ik ruim de vaatwasser in of uit. Dat vind ik heel leuk om te doen.”

Vroeger
“Mijn vader was 58 toen is hij overleden. En ik was de middelste thuis, dus het was altijd meehelpen en aanpakken. Dus dat zorgen zat er eigenlijk al heel erg vroeg in. En dat heb ik nooit een probleem gevonden. Ik heb twee kinderen met mijn eerste man gekregen. En die zijn wel heel veel tekort gekomen in de periode na Theo’s hersenbloeding. Dat is het enige wat me weleens pijn doet, dat ik de kinderen tekort gedaan heb. Want het was altijd kiezen. De artsen gaven Theo niet lang meer te leven toen.
Ik heb het niet vaak over mezelf, want ik kerk ook. Je krijgt niks wat je niet dragen kan. En hoe mooi is het dat je dit allemaal kunt zien? Wat een mooie mensen, wat fijn dat ik dit werk mag doen.”

Relatie
“Communiceren met Theo is anders. Hij heeft geen korte termijn geheugen. Ik kan wel gewoon met hem praten. We praten in korte zinnen. Ik ben bijna altijd met hem aan het puzzelen. Dat is heel goed ook voor zijn hoofd. Theo draait vaak woorden om, waardoor er dan soms een raar woord uitkomt. Dan hebben we daar allebei heel veel lol van.
Theo vraagt weleens in welk jaar we zitten. En dan zeg ik, we zitten in 2023. En dan kan hij wel weer terugrekenen. Zo weet hij dan dat hij 73 jaar is. Als ik hem vraag hoe oud hij zich voelt zegt hij: ‘nou, een jaar of 45.’ Dat klopt aardig, want toen is zijn geheugen stil blijven staan. we zijn nu inmiddels al dertig jaar getrouwd. Misschien was ik zonder de hersenbloeding wel helemaal geen dertig jaar met hem getrouwd geweest, misschien waren we wel weer uit elkaar gegaan. Had ook gekund. Positief denken is dat. En ik denk: hoe mooi is dat je met zo'n mens verder mag groeien?

Het is natuurlijk gewoon heel anders gelopen dan we hadden verwacht. Het is geen man-vrouw relatie. Nee. Theo is echt mijn hele grote zorgenkind. Ik ben al die tijd van hem blijven houden.”

Tip voor mantelzorgers
“Mijn tip voor mantelzorgers is vooral: bezoeken! Je moet niet boos zijn als zo'n man niet meer is zoals jij hem graag zou willen hebben, want dat kan niet. Want hij is ziek geworden. Probeer lief te zijn, aai over de bol en zeg dat je van ze houdt. Dat vind ik heel erg belangrijk.

Theo heeft twee keer corona gehad. En hij was er een aantal keren slecht aan toe. Toch krabbelt hij weer op. En ik snap er helemaal niks van. Het helpt denk ik wel dat ik veel langskom. Mensen kunnen het zelf niet meer vertellen. Maar gevoelsmatig kunnen ze wel reageren of weten. Weten dat je komt of dat je er bent.

Ik vind het ook belangrijk om dankbaar te zijn voor de zorgmedewerkers. Ik bedank hen altijd, zodat zij zich gewaardeerd voelen. Het is mijn man voor wie zij zorgen en ze werken heel hard. Zelf kun je als mantelzorger ook van alles doen. Zoals de nagels bijvoorbeeld. De dingen gaan niet altijd zoals je wil, maar thuis gaat het ook niet altijd zoals je wil. Dat heb ik wel geleerd na die dertig jaar.”